Na północy szlak żeglowny Wielkich Jezior Mazurskich zamyka jezioro Mamry. Przywykliśmy używać tej nazwy do określenia drugiego, co do wielkości, polskiego jeziora, którego pełny akwen tworzą wspólnie jeziora: Kisajno, Dargin, Dobskie, Kirsajty, Święcajty i Mamry. Tym razem chodzi o ostatnie z tych jezior – Mamry właściwe, zwane też północnymi.

Mamry właściwe obejmują powierzchnię ok. 26,6 kilometrów kwadratowych, zaś maksymalna głębokość (w rejonie zatoki Przystań) osiąga 43,8 m. Na południu wąska cieśnina pomiędzy Ostrym Rogiem, a półwyspem Kurka, łączy Mamry z jeziorem Kirsajty. Na południowym wschodzie znajduje się niewielka zatoka, zwana jeziorem Bodma. Kalska Bramka u południowego krańca półwyspu Kal Łączy Mamry na wschodzie z jeziorem Święcajty. Wschodni brzeg Mamr, aż do ujścia rzeki Węgorapy, stanowi zachodnia krawędź półwyspu Kal. Na północy wybrzusza się w jezioro półwysep Zwierzyniecki Róg, na zachód od którego sięga głęboko na północ wydłużona zatoka, zwana jeziorem Przystań. Z jeziora Przystań uchodzi niedokończony Kanał Mazurski – zakrojona na olbrzymią skalę budowla hydrotechniczna, mająca w zamierzeniu połączyć Wielkie Jeziora Mazurskie, poprzez Łynę i Pregołę z Bałtykiem. Kilka kilometrów na północ od ujścia kanału we wsi Przystań znajdują się monumentalne, betonowe konstrukcje nieukończonych śluz w Leśniewie, które miały niwelować różnicę poziomów, sięgającą blisko 30 metrów.

Przy wschodnim brzegu Mamr znajduje się wyspa Upałty. Liczący 67 ha powierzchni ostrów, z powodu swojej wielkości, zwany był za niemieckich czasów „Mazurskim Helgolandem”. Obszar za wyspą Upałty, przy wąskiej cieśninie, łączącej Mamry z Jeziorem Pniewskim, zwany jest Mamrami Małymi lub potocznie – Mamerkami. Nazwa jeziora wywodzi się ze staropruskiego rdzenia: „maur”, „mabrow” i oznacza… błota. Jeszcze w XV stuleciu poziom wody był tutaj o wiele niższy i obecną wodną powierzchnię przecinały szlaki lądowe, łączące Kal z Przystanią i wyspę Upałty z Półwyspem Sztynorckim. Szlaki te przykryła woda po wybudowaniu przy zamku węgorzewskim tamy na Węgorapie. Wyspa Upałty jest obecnie ścisłym rezerwatem przyrody, gdzie gniazdują bieliki.

W okresie międzywojennym należała do von Lehndorffów ze Sztynortu i była częściowo udostępniona dla turystów. Była tu przystań dla statków pasażerskich i gospoda, a w południowej części romantyczny grób Augusta Quednaua – nauczyciela z Pniewa i przyrodnika, autora wielu publikacji o jeziorze Mamry. Na południe od wyspy Upałty znajduje się niewielka Wyspa Piramidalna, na której w końcu XVIII stulecia Ernst Ahasverus Heinrich von Lehndorff ze Sztynortu ustawił kamienny obelisk w kształcie ostrej piramidy, ku czi swojego zmarłego przyjaciela – hrabiego Henckela von Donnersmarcka, gubernatora twierdz w Piławie, Królewcu i Kłajpedzie. Obelisk uległ niszczącemu działaniu mamrzańskich fal.

Opodal ujścia Kanału Mazurskiego z zatoki Przystań znajdują się pozostałości masywnych schronów z czasów II wojny światowej. Jest to kwatera polowa Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych (niem. Oberkommando des Heeres) o kryptonimie „Mauerwald”. To tutaj przygotowywano plany wojennych podbojów i zapadały decyzje operacyjne, dotyczące wszystkich frontów najdramatyczniejszej z wojen XX stulecia. Za niewielką opłatą można zwiedzić zachowane schrony oraz obejrzeć przygotowana przez gospodarza terenu ekspozycję, która zawiera również replikę Bursztynowej Komnaty – słynnego dzieła snycerskiego, zrabowanego przez wojska nazistowskie w Carskim Siole, a także odwzorowane w skali 1:1 wnętrze U-boota. Obok budynku ekspozycji znajduje się również wysoka wieża widokowa.

Mamry są jednym z niewielu mazurskich jezior, gdzie wśród rybiej populacji utrzymuje się wciąż sielawa i sieja, smakowite relikty epoki polodowcowej. Przy Kanale Młyńskim w Węgorzewie znajduje się wylęgarnia ryb, skąd narybek sielawy jest stale w Mamrach uzupełniany.

Statki Żeglugi Mazurskiej przecinają całe Mamry w osi północ – południe podczas regularnych rejsów z Giżycka do Węgorzewa oraz w drodze powrotnej. Odbywają się też rejsy spacerowe z Węgorzewa ku zatoce Przystań i do wyspy Upałty. W obu przypadkach dużą atrakcją jest parokilometrowy odcinek rzeki Węgorapy, którą przebywają statki, aby dotrzeć z Mamr do portu w Węgorzewie. Licząca 172 km długości Węgorapa, zbiera wody całego, rozległego akwenu Mamr (Kisajno, Dargin, Jezioro Dobskie, Kirsajty, Święcajty, Mamry właściwe) i po przekroczeniu granicy z rosyjskim obwodem kaliningradzkim oraz połączeniu w okolicach Czerniachowska z rzeką Instruczą, tworzy Pregołę, która wpada do Bałtyku.